جراحی رباط صلیبی یکی از اصلیترین درمانها برای پارگی رباط زانو است که باعث بیثباتی و محدودیت حرکتی میشود. این رباط وظیفه نگه داشتن زانو هنگام حرکت را بر عهده دارد و آسیب به آن مشکلاتی مانند خالی کردن زانو و درد شدید ایجاد میکند. با انجام این عمل، فرد میتواند دوباره به فعالیتهای روزمره و ورزشی بازگردد. در ادامه همه چیز درباره انواع، مزایا و نحوه جراحی رباط صلیبی را توضیح دادهایم پس با ما همراه باشید.
جراحی رباط صلیبی چیست؟
جراحی رباط صلیبی نوعی عمل بازسازی رباط است که در صورت پارگی یا آسیب شدید رباط صلیبی جلویی یا خلفی زانو انجام میشود. این عمل به کمک جایگزین کردن رباط پاره شده با بافتی جدید از تاندونهای خود بیمار یا بافت اهدایی صورت میگیرد. جراحی رباط صلیبی در بیشتر موارد به روش آرتروسکوپی انجام میشود. در این روش جراح با استفاده از ابزارهای ظریف و دوربین مخصوص، با کمترین برش و آسیب به بافت اطراف، رباط پاره شده را ترمیم میکند.
اهمیت جراحی رباط صلیبی
اهمیت جراحی رباط صلیبی زمانی آشکار میشود که بدانیم پارگی این رباط باعث ناپایداری زانو و محدودیت شدید در فعالیتهای روزانه میشود. افرادی که دچار این آسیب میشوند، در هنگام راه رفتن سریع، بالا رفتن از پله یا انجام فعالیتهای ورزشی با خالی کردن زانو مواجه میشوند. علاوه بر این، اهمیت این جراحی در جلوگیری از آسیبهای ثانویه هم قابل توجه است. عدم درمان این آسیب میتواند منجر به پارگی مینیسک، ساییدگی مفصل و حتی آرتروز زودرس شود.
مزایای جراحی رباط صلیبی
مزایای جراحی رباط صلیبی برای بیمار بسیار قابل توجه است. این عمل علاوه بر بازگرداندن عملکرد طبیعی زانو، مانع پیشرفت آسیبهای دیگر میشود. مزایای این جراحی شامل موارد زیر است:
- بازگشت ثبات به زانو: جراحی باعث میشود زانو دیگر به طور ناگهانی خالی نکند.
- افزایش توان حرکتی: بیمار پس از عمل میتواند فعالیتهای عادی و ورزشی خود را دوباره انجام دهد.
- کاهش درد: بسیاری از بیماران پس از ترمیم رباط از شر دردهای مزمن خلاص میشوند.
- پیشگیری از آسیبهای بیشتر: با جراحی از پارگیهای مکرر مینیسک و تخریب مفصل جلوگیری میشود.
بیشتر بخوانید: تمرینات ورزشی پارگی ناقص تاندون روتاتور کاف
انواع جراحی رباط صلیبی
انواع جراحی رباط صلیبی بر اساس نوع پیوندی که برای جایگزینی رباط استفاده میشود دستهبندی میشوند. انتخاب نوع عمل بسته به شرایط بیمار و نظر جراح است. انواع این جراحی شامل:
- پیوند با تاندون همسترینگ: یکی از رایجترین روشها که از تاندون پشت ران استفاده میشود.
- پیوند با تاندون کشکک: از تاندون بین کشکک و ساق برای جایگزینی رباط استفاده میشود.
- پیوند با تاندون چهارسر ران: این روش بیشتر برای افراد سنگین وزن یا ورزشکاران حرفهای کاربرد دارد.
- پیوند از بافت اهدایی (آلوگرافت): در برخی موارد از تاندون فرد دیگری برای بازسازی رباط استفاده میشود.
کاندیدای جراحی رباط صلیبی
کاندیدای جراحی رباط صلیبی افرادی هستند که دچار آسیب جدی شده و با مشکلات حرکتی روبهرو هستند. تشخیص نیاز به عمل جراحی توسط پزشک پس از معاینه و بررسی امآرآی صورت میگیرد. کاندیدای این جراحی شامل:
- ورزشکارانی که به فعالیتهای پرتحرک مانند فوتبال یا بسکتبال مشغولند.
- افرادی که هنگام راه رفتن یا تغییر مسیر دچار خالی کردن زانو میشوند.
- کسانی که همراه با پارگی رباط، آسیب مینیسک یا غضروف دارند.
- بیمارانی که میخواهند بدون محدودیت فعالیتهای روزمره خود را انجام دهند.
بیشتر بخوانید: جراحی تونل کارپال
علت جراحی رباط صلیبی
علت جراحی رباط صلیبی درمان پارگیهایی است که امکان ترمیم خودبهخودی ندارند. رباط صلیبی به دلیل خونرسانی کم، در صورت آسیب شدید بهطور طبیعی ترمیم نمیشود و نیاز به جراحی دارد. این پارگیها به دلیل حرکات ناگهانی، تغییر جهت سریع یا برخورد مستقیم در ورزشهایی مثل فوتبال، والیبال و اسکی اتفاق میافتد. در برخی موارد تصادفات رانندگی یا سقوط از ارتفاع نیز میتواند باعث آسیب رباط صلیبی شود.
چه زمانی جراحی رباط صلیبی تجویز میشود
جراحی رباط صلیبی در زمانی تجویز میشود که بیمار با علائم واضح ناپایداری زانو روبهرو باشد و این مشکل زندگی روزمره یا فعالیتهای ورزشی او را مختل کند. وقتی فرد در هنگام راه رفتن، دویدن یا تغییر مسیر ناگهانی با خالی کردن زانو مواجه شود، جراحی به عنوان درمان اصلی مطرح خواهد بود. اگر همراه با پارگی رباط، مینیسک یا غضروف هم آسیب دیده باشد، ضرورت عمل بیشتر میشود زیرا ادامه این وضعیت میتواند باعث تشدید مشکلات و فرسودگی مفصل شود.
برای ورزشکاران حرفهای نیز جراحی تقریبا اجتنابناپذیر است، چرا که زانوی بیثبات توان ادامه فعالیتهای پرتحرک را ندارد و احتمال آسیبهای جدید بسیار بالاست. حتی در مواردی که درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی انجام شود اما نتیجهای به همراه نداشته باشد، باز هم جراحی بهترین راهحل خواهد بود.
عوارض عدم جراحی رباط صلیبی
عوارض عدم انجام جراحی رباط صلیبی میتواند جدی و طولانی مدت برای زانو باشد و عملکرد طبیعی مفصل را تحت تاثیر قرار دهد. زمانی که رباط پاره شده درمان نشود، زانو به طور مکرر ناپایدار میشود و بیمار تجربه خالی کردن زانو در هنگام حرکتهای روزمره یا ورزش را خواهد داشت. این ناپایداری میتواند فشار زیادی به مینیسک وارد کند و احتمال پارگی یا آسیب دیدن آن را افزایش دهد، که در نهایت باعث درد و محدودیت حرکتی بیشتر میشود.
علاوه بر این، فشار مداوم روی مفصل زانو باعث ساییدگی غضروفها میشود و احتمال ابتلا به آرتروز در سنین پایین افزایش مییابد. کاهش توانایی در انجام فعالیتهای ورزشی یا حتی فعالیتهای عادی روزمره نیز یکی دیگر از عوارض عدم جراحی است. در مجموع، درمان نکردن پارگی رباط صلیبی میتواند باعث مشکلات مزمن و دائمی در زانو شود و به مرور زندگی فرد را محدود کند.
بیشتر بخوانید: هالوکس والگوس
نحوه جراحی رباط صلیبی
نحوه جراحی رباط صلیبی به روش آرتروسکوپی انجام میشود. در این روش جراح برشهای کوچکی روی زانو ایجاد کرده و با وارد کردن دوربین و ابزار مخصوص، رباط آسیبدیده را ترمیم میکند. در ابتدا بافت پاره شده برداشته میشود و سپس تاندون انتخاب شده (همسترینگ یا کشکک) آمادهسازی میگردد. جراح کانالهایی در استخوان ران و ساق ایجاد کرده و تاندون پیوندی را در محل رباط قبلی قرار میدهد. در پایان، پیوند با پیچ یا گیرههای مخصوص محکم میشود تا به مرور با استخوان جوش بخورد.
بهترین جراح رباط صلیبی
بهترین جراح رباط صلیبی، میتوان به دکتر رضا جامعی مویدی در صومعهسرا اشاره کرد که با تجربه و مهارت بالا در زمینه جراحیهای زانو فعالیت میکند. ایشان با دانش دقیق و روشهای مطمئن، توانستهاند اعتماد بسیاری از بیماران را جلب کنند و جراحیهای موفقی در این حوزه انجام دهند. دکتر جامعی مویدی با استفاده از تجهیزات پیشرفته و تخصص خود، خدماتی امن و مطمئن برای کسانی که نیاز به ترمیم رباط صلیبی دارند ارائه میدهد و مراقبتهای بعد از جراحی را با دقت دنبال میکنند. مراجعه به ایشان در صومعهسرا، فرصتی مناسب برای دریافت درمان حرفهای و مطمئن در زمینه این جراحی است.
نتیجهگیری
جراحی رباط صلیبی برای درمان پارگیهای شدید رباط صلیبی زانو ضروری است. این عمل باعث بازگشت ثبات، کاهش درد و پیشگیری از آسیبهای بیشتر میشود. انتخاب نوع عمل، زمان جراحی و نوع پیوند باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود.
سوالات متداول
بهبودی کامل بین 6 تا 9 ماه طول میکشد و بازگشت به ورزش حرفهای بعد از تایید پزشک ممکن است.
خیر. در موارد خفیف و افراد کمتحرک، درمان غیرجراحی کفایت میکند.
مانند هر عمل جراحی، احتمال عفونت، سفتی مفصل یا پارگی مجدد وجود دارد، اما با مراقبتهای صحیح قابل پیشگیری است.
هزینه بسته به نوع بیمارستان، روش جراحی و نوع پیوند متفاوت است.